Bijzitter tijdens de verkiezingen: Mijn ervaring

22 mei. Mijn verjaardag. Een dag vol plezier & geluk. Een dag waarop ik een aangetekende zending kreeg. Eentje om te gaan bijzitten bij de verkiezingen. Het mooiste verjaardagscadeau! 😉

Ik had er wel zin in. Dat klinkt misschien raar, maar ik wil alles eens ervaren in het leven. Omdat ik graag voorbereid leef, zocht ik online naar informatie over bijzitten tijdens de verkiezingen. Tot mijn verbazing vond ik daar bijna niets over. Dat vond ik jammer, want een beetje voorbereiding neemt toch een heleboel stress weg.

Daarom schrijf ik dit artikel. Als jij opgeroepen bent als bijzitter, hoop ik dat je hier interessante info kan vinden om die dag stressvrij door te komen.

Hoe mijn verkiezingsdag verliep als bijzitter

Als je zo’n brief krijgt om te gaan bijzitten, moet je deze binnen 48u terugsturen naar de voorzitter. Zo bevestig je de ontvangst en laat je weten dat je zal deelnemen. Doe je dat niet? Dan riskeer je een boete van €400 tot €1600. Ik had vernomen dat je deze taak bij de vorige verkiezingen kon ‘afkopen’. Het parket stelt dan een minnelijke schikking voor van €250 als je niet opdaagt of niets doet met de brief. Nu, dat is geen garantie. Ik heb het alleen maar gehoord.

Nadat ik mijn brief had teruggestuurd, was het wachten op de grote dag zelf. Er stond dat ik ten laatste om 07u15 aanwezig moest zijn.

Ik ben altijd op tijd. Ik was al om 06u45 ter plaatse. Toen ik mijn kiesbureau binnenwandelde, waren de voorzitter en de secretaris al aanwezig. We deden een beetje small talk en wachtten op de volgende bijzitters.

Al snel kwam de volgende binnen. Een man van in de 60 die zei dat hij zich vrijwillig had opgegeven. Als het zo blijft lopen, was er misschien een kans dat ik naar huis kon gaan! Ze roepen immers dubbel zoveel bijzitters op dan dat er nodig zijn.

Tegen 07u15 kwam iedereen met mondjesmaat binnengewandeld. Het was al snel duidelijk dat niemand (buiten de vrijwilliger) echt goesting had om bij te zitten. Ik snap dat wel. Niemand heeft daar om gevraagd.

Er was geen initiatief en het werd wat ongemakkelijk. Hoe kiezen we nu wie naar huis mag en wie moet blijven?

Ik dacht, ik ben hier nu toch, en zei dat ik wel zou bijzitten. Dan heb ik weer ineens wat content voor mijn blog. 😉

We hadden dus nog 3 mensen nodig van de 8 overblijvers. Online lees je dat je best zo laat mogelijk komt, omdat het kiesbureau dan al gevormd is jij naar huis mag. Niets is minder waar. Onze voorzitter nam de beslissing om lootje trek te doen. Dat was het eerlijkste. Op die manier hadden we ons kiesbureau met een voorzitter, secretaris en 5 bijzitters.

Het grappige aan dit verhaal? Ondertussen was het 07u30 én om 08u00 moesten we openen. Op dat moment wist ook nog niemand wat we eigenlijk moesten doen.

Op de tafel lag wel een handboek van de overheid, maar dat was ettelijke pagina’s lang. Snel nog even doornemen dus.

Wat moet je doen als bijzitter?

Bijzitters hebben verschillende verantwoordelijkheden. Elke bijzitter heeft zijn eigen rol. De overheid geeft aan dat je zelf kan beslissen hoe je de taakverdeling doet. Bij ons ging dat zo in zijn werk (ik noteer het hier ook trouwens in volgorde van de tafel):

• Bijzitter 1: Begroet de mensen, neemt hun kiesbrief en identiteitskaart aan. Zegt daarna tegen bijzitter 2 wat het nummer van hun kiesbrief is.
• Bijzitter 2: Zoekt het nummer op in een papieren lijst en zet een X voor hun naam. Als mensen komen stemmen met een volmacht, zet je een V voor de naam van de persoon die zijn volmacht heeft gegeven.
• Secretaris: Onze secretaris hield zich bezig met het verwerken van de volmachten & het resetten van de kaartjes die je krijgt bij de elektronische stemming.
• Voorzitter: De voorzitter dubbelcheckte de ID van de persoon die voor hem stond en gaf het kieskaartje om te gaan stemmen. De voorzitter stempelde ook op het einde de kiesbrief af.
• Bijzitter 3: Neemt de kiesbrief en identiteitskaart aan van de voorzitter en legt deze klaar om terug te geven aan de stemmer.
• Bijzitter 4: Vinkt aan op een papieren lijst dat de ID is teruggeven.
• Bijzitter 5: Dit was een beetje een ‘vliegende keeper’. Deze bijzitter hielp de mensen met het stemmen, zorgde voor een rij en gaf aan dat mensen hun kiesbrief moesten klaar houden.

Op deze manier hebben wij het aangepakt, maar het is zeker niet verplicht om het zo te doen. Bij ons liep het heel vlot en veel mensen zeiden zelfs dat wij het snelste stembureau waren.

Krijg je pauze als bijzitter?

Ik moet eerlijk zeggen dat wij geen pauze hebben ‘gekregen’. Dat is niemand zijn schuld, het was gewoon vollenbak vanaf 08u. Er was echt geen tijd voor pauze. Als iemand naar het toilet moest, nam de bijzitter ernaast even die taak mee over. Ik was bijzitter 2 en deed dan even ook de taken van bijzitter 1.

Omdat het zo druk was, heb ik ook niet gegeten. Daar was echt geen tijd voor.

Krijg je eten en drinken als bijzitter?

Gemeente Ranst (waar ik woon) had koffie, frisdrank en water voorzien. Verder waren er ’s morgens koffiekoeken en ’s middags waren er broodjes. Ik ben er gewoon nooit toegekomen. Er stond altijd wel een rij.

Pas tegen 14u30 was de drukte gaan liggen en zat ik zo in de rush dat ik helemaal geen honger had.

Waar stem je als bijzitter?

Een bijzitter kan altijd als eerste stemmen in het kiesbureau waar hij of zij moet bijzitten. Als je volgens je kiesbrief in een ander bureau moet gaan stemmen, kan je dat als bijzitter negeren. Als bijzitter heb je een uitzondering dat je altijd kan stemmen in het kiesbureau waar je moet bijzitten. Dat is handig!

Krijg je geld als bijzitter?

Ja, je krijgt een vergoeding als bijzitter. Nu, als je dat even berekent, werk je echt wel onder het minimumloon en dat op zondag. Voor het geld moet je het dus niet doen.

Ik heb moeten bijzitten van 06u45 tot 17u45, dat is dus 11 uur werken. Daar krijg ik €37,50 voor. Dat is €3,40 per uur.

Op dat vlak denk ik dat het goed zou zijn om eens te kijken naar Nederland. Daar krijgen bijzitters €150. Dan zou je een heleboel vrijwilligers hebben, en moeten mensen het niet tegen hun goesting doen. De tabel met Belgische vergoedingen per rol kan je hieronder vinden:

PRESENTIEGELDEN	VOORZITTER	SECRETARIS	BIJZITTER
Kieskring- en collegehoofdbureau	€ 250	€ 250	€ 125
Kantonhoofdbureau	€ 175	€ 175	€ 50
Stembureau (elektronische stemming)	€ 60	€ 37,50	€ 37,50
Stembureau (papieren stemming)	€ 40	€ 25	€ 25
Telbureau	€ 40	€ 25	€ 25

Is bijzitter zijn moeilijk?

Ik zou eerder nee zeggen. Iedereen krijgt een afgelijnde taak die redelijk simpel is. Door de drukte moet je je hoofd erbij houden, maar in essentie is het vrij makkelijk. Ik zou dus zeker geen stress hebben over het takenpakket zelf. Dat valt heel goed mee.

Is bijzitter zijn leuk?

Daar moet ik ook eerlijk zijn. Ik vond het echt een plezante ervaring. Omdat deze keer de kieslijsten per wijk waren in plaats van alfabetisch, zag ik al mijn buren passeren. Ik kon even een babbeltje doen en kreeg een heleboel steunbetuigingen.

Het werk zelf lijkt saai, maar door de rush ben je daar niet mee bezig.

Al bij al was het voor mij een hele leuke ervaring en zou ik er niet op tegen zijn om het nog eens te doen. Het was leuk om de complimenten te krijgen dat we het snelste bureau waren én ik vond het ook fijn dat we alles goed gedaan hebben. Dan kom je met een voldaan gevoel thuis.

Nog vragen over bijzitten?

Als je nog vragen hebt over bijzitten, laat gerust een reactie na. Ik leg het met plezier uit!